نظارت انتظامی بر رفتار قضات دادگستری (باری)

.

 

فهرست

مقدمه
بخش اول : کلیات

فصل اول – پیشینه تاریخی قضاوت و دادرسی

مبحث اول – تعریف قاضی و قضاوت
مبانی و شرایط آن
مبحث دوم – قضاوت و دادرسی قبل از اسلام
مبحث سوم – قضاوت و دادرسی بعد از اسلام
مبحث چهارم – قضاوت و دادرسی در نظام حقوقی ایران

فصل دوم – سیری در قانون گذاری راجع به مقررات استخدامی قضات دادگستری

فصل سوم – سیری در قانون گذاری راجع به مقررات انتظامی قضات دادگستری

مبحث اول – قوانین قبل از انقلاب
مبحث دوم – قوانین بعد از انقلاب
گفتار اول – از بدو انقلاب تا تصویب قانون نظارت بر رفتار قضات
گفتار دوم – قانون نظارت بر رفتار قضات (مصوب 90)
گفتار سوم – قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 92 با اصلاحات بعدی)
بند اول – تخلفات انتظامی در مرحله تحقیقات مقدماتی
بند دوم – تخلفات مرحله رسیدگی در دادگاه
بند سوم – تخلفات انتظامی در مرحله اجرای احکام

فصل چهارم – حدود و حقوق شغل قضاوت

مبحث اول – مصونیت قاضی دادگستری
گفتار اول – تعریف مصونیت
گفتار دوم – انواع مصونیت
بند اول – مصونیت
بند دوم – مصونیت
گفتار سوم – مبانی قانونی مصونیت قضایی
گفتار چهارم – دلایل مخالفان مصونیت قضایی
بند اول – مغایرت مصونیت قضایی با شریعت اسلام
بند دوم – مغایرت مصونیت قضایی با حاکمیت اصل تساوی افراد در برابر قانون
بند سوم – مغایرت مصونیت قضایی با نظم عمومی و امکان نظم در مراجع دادگستری
گفتار پنجم – محدوده اعمال مصونیت
مبحث دوم – نظارت بر عملکرد قاضی دادگستری
مبحث سوم – احضار قاضی دادگستری
گفتار اول – احضار و تعقیب قاضی در جرایم غیرمشهود
گفتار دوم – احضار و تعقیب قاضی در جرایم مشهود
گفتار سوم – احضار و تعقیب قاضی به عنوان مطلع و گواه
مبحث چهارم – تعلیق قاضی دادگستری
گفتار اول – مراجع صالحه درخواست تعلیق و ضوابط شروع آن
بند اول – مرجع کیفری صالح
بند دوم – دادستان انتظامی قضات
بند سوم – تکرار درخواست تعلیق
بند چهارم – مرجع رسیدگی به تقاضای تعلیق
بند پنجم – فرصت دفاع قبل از رسیدگی به تعلیق
گفتار دوم – موارد درخواست تعلیق
بند اول – تعلیق در جرایم عمدی
بند دوم – تعلیق در جرایم غیرعمدی
بند سوم – تعلیق در جرایم قابل گذشت
گفتار سوم – شرایط اعمال تعلیق قاضی
گفتار چهارم – زمان و مدت تعلیق
گفتار پنجم – حقوق و مزایای دوره تعلیق
مبحث پنجم – رد قاضی دادگستری
مبحث ششم – قاعده منع تغییر دادرس
مبحث هفتم – محدودیت شغلی قاضی دادگستری
گفتار اول – مصادیق محدودیت های شغلی
گفتار دوم – اشتغال های مجاز

فصل پنجم – رسیدگی به صلاحیت قضات دادگستری

مبحث اول – مراجع صالحه جهت اعلام تردید در صلاحیت قاضی دادگستری
مبحث دوم – بررسی موضوع صلاحیت در کمیسیون
گفتار اول – اعضاء کمیسیون رسیدگی به صلاحیت
گفتار دوم – نحوه تحقیقات و رسیدگی در کمیسیون رسیدگی به صلاحیت
گفتار سوم – قواعد ضروری در تحقیقات و رسیدگی به صلاحیت
بند اول – محرمانه بودن تحقیقات
بند دوم – جلوگیری از مخدوش شدن حیثیت قاضی و تشکیلات قضایی
بند سوم – توقف رسیدگی و تحقیقات در صورت فوت ، بازخریدی یا بازنشستگی قاضی و یا منفک شدن وی از خدمات قضایی به هر نحو
بند چهارم – تشکیل جلسه حضوری با حضور شخص قاضی
بند پنجم – اعطای مهلت دفاع به قاضی
بند ششم – تاثیر عدم حضور قاضی جهت رسیدگی
بند هفتم – رعایت وقت سه روزه ابلاغ و جلسه رسیدگی
بند هشتم – عطف بماسبق شدن قانون
مبحث سوم – مرجع رسیدگی به صلاحیت
گفتار اول – اعضاء دادگاه عالی صلاحیت
گفتار دوم – تشکیل جلسه رسیدگی
گفتار سوم – تصمیم نهایی
بند اول – احراز صلاحیت
بند دوم – احراز عدم صلاحیت
بند سوم – ابلاغ رای عدم صلاحیت
گفتار چهارم – اثر موقت اتخاذ تصمیم بر عدم صلاحیت
مبحث پنجم – تجدید نظرخواهی از رای عدم صلاحیت
مبحث ششم – اجرای حکم رد صلاحیت و آثار آن

فصل ششم – مسئولیت ناشی از حرفه قضاوت

مبحث اول – تعریف مسئولیت و مبانی آن
مبحث دوم – انواع مسئولیت
گفتار اول – مسئولیت جزایی (مسئولیت عدم رعایت مقررات کیفری)
گفتار دوم – مسئولیت انتظامی (مسئولیت عدم رعایت مقررات شغلی)
مبحث سوم – تفاوت مسئولیت کیفری با مسئولیت مدنی
مبحث چهارم – تفکیک مسئولیت کیفری از انتظامی
گفتار اول – مفهوم مسئولیت کیفری (تعریف و مبنا)
گفتار دوم – مفهوم مسئولیت انتظامی
بند اول – معیار شخصی (Apprecciation) و یا واقعی (In-concreto)
بند دوم – معیار مجرد (In-abstracct) یا نوعی (objective)
گفتار سوم – تفاوت مسئولیت کیفری با مسئولیت انتظامی
بند اول – از لحاظ تشریفات رسیدگی
بند دوم – از نظر مرجع رسیدگی
بند سوم – از جنبه هدف
بند چهارم – از لحاظ منبع
بند پنجم – از جهت نوع مجازات
بند ششم – از جهت اعتبار ضمانت اجرا
مبحث پنجم – مبنای قانونی مسئولیت انتظامی قاضی دادگستری
گفتار اول – قانون نظارت بر رفتار قضات (مصوب 90)
گفتار دوم – قانون آیین دادرسی کیفری (مصوب 92 با اصلاحات بعدی)
گفتار سوم – قانون شورای حل اختلاف (مصوب 94)
مبحث ششم – جرم بودن تخلفات قاضی
گفتار اول – صدور حکم برائت یا منع تعقیب مشتکی عنه
گفتار دوم – صدور قرار جلب به دادرسی مشتکی عنه
گفتار سوم – صدور قرار موقوفی تعقیب مشتکی عنه
گفتار چهارم – تعلیق تعقیب انتظامی مشتکی عنه
گفتار پنجم – صدور قرار تعلیق اجرای مجازات

فصل هفتم – شمول مقررات انتظامی

مبحث اول – قضات شاغل
گفتار اول – قضات شاغل در دادسرا و دادگاه های عمومی و انقلاب و دیوان عدالت اداری
گفتار دوم – قضات شاغل در دادگاه عالی و عالی تجدید نظر انتظامی و دادستان انتظامی
گفتار سوم – قضات شاغل در دادسرا و دادگاه های ویژه روحانیت
گفتار چهارم – قضات شاغل در سازمان تعزیرات حکومتی
گفتار پنجم – قضات شاغل در شورای حل اختلاف
گفتار ششم – قضات شاغل در هیئت های حل اختلاف مالیاتی
گفتار هفتم – قضات شاغل در عضو کمیسیون های تخصصی
مبحث دوم – قضات باززخرید و بازنشسته
مبحث سوم – قضات تغییر وضعیت داده
مبحث چهارم – کارآموزان قضایی

فصل هشتم – جرایم مرتبط با وظایف قضات

بخش دوم : تخلفات انتظامی قضات دادگستری

فصل اول – تخلفات ناشی از انجام وظایف شغلی

مبحث اول – تخلفات مربوط به جلسات و اوقات رسیدگی
گفتار اول – عدم حضور در جلسه رسیدگی
گفتار دوم – عدم شرکت در مشاوره و صدور رای و امضاء آن
گفتار سوم – عدم تشکیل جلسه رسیدگی در روز مقرر
گفتار چهارم – عدم حضور در نوبت شیفت یا جلسات کمیسیون ها
بند اول – عدم حضور در نوبت کشیک
بند دوم – عدم حضور در جلسات هیئت ها و کمیسیون ها
گفتار پنجم – دستور تعیین وقت خارج از ترتیب قانونی دفتر
گفتار ششم – دستور تجدید وقت غیرقانونی
گفتار هفتم – عدم رعایت مقررات مربوط به تشکیل جلسات دادرسی و ابلاغ وقت رسیدگی
بند اول – مبانی تخلف
بند دوم – مصادیق تخلف
اول – عدم تعیین وقت رسیدگی
دوم – رسیدگی خارج از نوبت به اعتراض
سوم – تشکیل جلسه رسیدگی بدون رعایت حد نصاب قضات
چهارم – عدم شرکت دادستان یا نماینده او در دادگاه
گفتار هشتم – خودداری از عزیمت به محل خدمت یا ترک خدمت
بند اول – مبانی تخلف
بند دوم – مصادیق تخلف
مبحث دوم – تخلف در تنظیم صورت جلسات و اوراق تحقیق
گفتار اول – درج نکردن مشخصات خود و عدم امضاء
گفتار دوم – ناخوانا نوشتن مطالب
گفتار سوم – بکار بردن کلمات یا عبارات سبک و ناپسند
مبحث سوم – تخلف در اخذ تصمیمات قضایی
گفتار اول – عدم اعلام ختم دادرسی
بند اول – مبانی تخلف
بند دوم – مصادیق تخلف
گفتار دوم – عدم اعلام ختم تحقیقات
بند اول – مبانی تخلف
بند دوم – مصادیق تخلف
گفتار سوم – عدم صدور رأی و اجرای آن در مهلت قانونی
بند اول – مبانی تخلف
بند دوم – مصادیق تخلف
مبحث چهارم – اهمال در انجام وظایف محموله
گفتار اول – مبانی تخلف
گفتار دوم – مصادیق تخلف
بند اول – عدم ارسال پرونده از دفتر به دادگاه
بند دوم – عدم حضور در محل خدمت
بند سوم – تاخیر در رسیدگی به جهت کثرت کار
بند چهارم – اهمال در آزادی متهم
بند ششم – اهمال در پاسخ استعمالات قانونی
بند هفتم – عدم اظهار نظر در خصوص همه اتهامات پرونده
بند هشتم – عدم اجرای کامل دادنامه قطعی
بند نهم – عدم تعلیمات لازم در اجرای دستورات صادره
بند دهم – اهمال در صدور و فک قرار تامین
بند یازدهم – عدم اعلام قابلیت تجدید نظرخواهی و اعتراض
بند دوازدهم – عدم توجه به تذکرات قانونی اصحاب دعوا
بند سیزدهم – عدم توجه به مدافعات طرفین
بند چهاردهم – عدم توجه به دلایل استنادی
بند پانزدهم – عدم توجه به مقررات قانونی
بند شانزدهم – تاخیر در ارسال پرونده به مرجع صالح
بند هفدهم – اهمال در تنظیم دادنامه (غیر سهوی) و صورت جلسات
بند هجدهم – عدم رعایت مقررات راجع به ابلاغ حکم و قرار
بند نوزدهم – اطاله دادرسی
بند بیستم – عدم تعیین تکلیف اموال حاصل از جرم
بند بیست و یکم – اهمال در نگه داری پرونده و اوراق آن
بند بیست و دوم – واگذاری اختیارات قانونی از سوی مقام قضایی به اشخاص غیرمجاز
مبحث پنجم – اعمال نظر ماهوی قبل از صدور رای
مبحث ششم – خودداری از اعتبار بخشی به مفاد اسناد ثبتی بدون جهت قانونی
مبحث هفتم – خودداری از پذیرش مستندات و لوایح طرفین و وکلاء آنان
مبحث هشتم – استنکاف از رسیدگی و امتناع از انجام وظایف قانونی
گفتار اول – مبانی تخلف
گفتار دوم – مصادیق تخلف
مبحث نهم – خارج نمودن مستندات و لوایح طرفین از پرونده
مبحث دهم – خروج از بی طرفی در انجام وظایف قانونی
مبحث یازدهم – بی نظمی در ورود به محل کار و خروج از آن
مبحث دوازدهم – غیبت غیر موجه
مبحث سیزدهم – ارجاع امر به مامورین و یا مقاماتی که حسب قانون ضابط تلقی نمی شوند
مبحث چهاردهم – اهمال در جلوگیری از امحاء آثار و علایم جرم و تاخیر در جمع آوری ادله وقوع جرم
مبحث پانزدهم – انجام تحقیقات بر خلاف قانون در جرایم منافی عفت
مبحث شانزدهم – توقف تحقیقات به عذر معین نبودن متهم
مبحث هفدهم – عدم تعیین تکلیف پرونده ها قبل از مرخصی و ماموریت و انتقال و مانند آن
مبحث هجدهم – احضار یا جلب بلادلیل متهم
مبحث نوزدهم – تخلف از تفهیم اتهام قانونی و جوانب آن
مبحث بیستم – عدم پذیرش بلادلیل تقاضای کتبی وثیقه گذار
مبحث بیست و یکم – خواستن بلادلیل متهم از وثیقه گذار و کفیل
مبحث بیست و دوم – اخذ تامین کیفری نامتناسب
مبحث بیست و سوم – درخواست غیرلازم تکمیل تحقیقات از سوی دادستان
مبحث بیست و چهارم – عدم قبول بیمه نامه به عنوان وثیقه در قانون بیمه اجباری
مبحث بیست و پنجم – عدم اعلام مراتب طرح دعاوی مرتبط با حوادث رانندگی به صندوق یا شرکت بیمه مربوط

فصل دوم – تخلفات ناشی از اعمال نظارت

مبحث اول – عدم نظارت منتهی به بی نظمی متصدیان امور شعب
گفتار اول – مبانی و مفاهیم تخلف
گفتار دوم – رویه قضایی
بند اول – عدم نظارت بر امور دفتری
بند دوم – عدم نظارت بر اوقات که منجر به شمول مرور زمان می شود
بند سوم – عدم نظارت موجب اختلال در مسائل قضایی
بند چهارم – عدم نظارت منجر به بی ترتیبی اوراق و محتویات پرونده
بند پنجم – عدم نظارت بر ابلاغ دادنامه های صادره
بند ششم – عدم نظارت در ارسال پرونده به مراجع بالاتر
بند هفتم – عدم نظارت منجر به بی نظمی در تعیین وقت رسیدگی
مبحث دوم – عدم اعمال نظارت دادستان نسبت به دادیار و بازپرس
گفتار اول – مبانی تخلف
گفتار دوم – رویه قضایی
بند اول – عدم استیناف از رای غیر قانونی دادگاه
بند دوم – نظارت بر امور بازپرسی و دادیاری
بند سوم – سکوت در مقابل اعمال غیر قانونی بازپرس
بند چهارم – محدوده مسئولیت دادستان
مبحث سوم – خودداری از اعلام تخلفات
گفتار اول – تخلفات کارکنان اداری زیر مجموعه
گفتار دوم – تخلفات ضابطین دادگستری
گفتار سوم – تخلفات وکلاء و مشاورین حقوق
گفتار چهارم – تخلفات کارشناسان رسمی دادگستری
گفتار پنجم – تخلفات مترجمان رسمی دادگستری
مبحث چهارم – گزارش خلاف واقع و مغرضانه قضات

فصل سوم – تخلفات عمومی ناشی از سمت قضایی

مبحث اول – رفتار خارج از نزاکت حین انجام وظیفه یا به مناسبت آن
گفتار اول – مبانی و مفهوم تخلف
گفتار دوم – رویه قضایی
مبحث دوم – سوء استفاده از اموال دولتی ، عمومی و توقیفی
مبحث سوم – اشتغال به مشاغل رسمی دیگر
مبحث چهارم – پذیرفتن هر گونه هدیه ، خدمت و امتیاز غیرمتعارف به اعتبار جایگاه قضایی
مبحث پنجم – رفتار خلاف شأن قاضی
گفتار اول – مبانی و مفهوم تخلف
گفتار دوم – مصادیق تخلف
بند اول – ارتکاب جرم
بند دوم – مخدوش نمودن لیست حضور و غیاب
بند سوم – سفارش پذیرش در امر قضاء
بند چهارم – تنظیم دادخواست برای طرفین دعوا توسط قاضی
بند پنجم – تغییر اظهارات طرفین دعوا توسط قاضی
بند ششم – رانندگی با وسیله نقلیه خارجی بدون اصیل بودن پلاک آن
بند هفتم – تندخویی با ارباب رجوع
بند هشتم – مراوده با طرفین دعوا
بند نهم – تعیین وقت خارج از عرف
بند دهم – عدم رعایت صرفه و صلاح طرفین
بند یازدهم – انتقال منزل سازمانی به بستگان
بند دوازدهم – صدور چک بلامحل و اخذ کالا به صورت نسیه
بند سیزدهم – سوء معاشرت با افراد بد نام
بند چهاردهم – ضمانت از متهم توسط قاضی و دخالت در پرونده به نفع دیگری
بند پانزدهم – سوء استفاده از موقعیت قضایی
مبحث ششم – اخذ بی مورد پرونده از شعبه ارجاع گیرنده
مبحث هفتم – عدم صدور رای در مهلت مقرر
مبحث هشتم – اعلام مفاد و تسلیم رونوشت یا تصویر دادنامه قبل از امضاء
مبحث نهم – تخلفات راجع به مرحله اجرای حکم
مبحث دهم – سلب حق داشتن وکیل و عدم تفهیم این حق
مبحث یازدهم – عدم احراز هویت متهم و احراز اقامتگاه وی
مبحث دوازدهم – تخلف از قوانین موضوعه
گفتار اول – مبانی و مفهوم تخلف
گفتار دوم – رویه قضایی
بند اول – تلقی نمودن اختلاف حقوقی به کیفری
بند دوم – رسیدگی و صدور حکم به ابطال دادخواست به صرف عدم حضور طرفین
بند سوم – صدور حکم الزام به تنظیم سند علیه غیرمالک
بند چهارم – عدم رعایت مقررات دادرسی در تشکیل جلسه رسیدگی
بند پنجم – عدم رعایت مقررات دادرسی در تشکیل جلسه رسیدگی
بند ششم – عدم توجه به دلایل و مستندات طرفین
بند هفتم – عدم قید قابلیت تجدید نظرخواهی در رای
بند هشتم – الزام به تقدیم دادخواست به جای درخواست
بند نهم – پذیرش درخواست به جای دادخواست
بند دهم – فراهم آوردن موجبات اطاله دادرسی
بند یازدهم – عدم رعایت مقررات اعاده دادرسی
بند دوازدهم – عدم رعایت قواعد صلاحیت ذاتی
بند سیزدهم – عدم اجرای حکم قطعی
بند چهاردهم – صدور رای غیر مستدل
بند پانزدهم – تلقی کردن حکم به قرار
بند شانزدهم – اعطای مهلت به محکوم علیه مالی بدون توافق طرفین
بند هفدهم – اعلامی تشخیص دادن حکم اجرایی
بند هجدهم – عدم تصحیح حکم منقوض
بند نوزدهم – عدم رعایت مقررات قانونی در پذیرش دادخواست
بند بیستم – صدور حکم خارج از خواسته
بند بیست و یکم – عدم رعایت مقررات راجع به تعلیق اجرای مجازات
بند بیست و دوم – پذیرش دادخواست از اشخاص غیر رشید
بند بیست و سوم – بی دقتی در مقررات آیین دادرسی کیفری
بند بیست و چهارم – صدور کیفر خواست بدون جلب نظر دادستان
بند بیست و پنجم – عدم رعایت مقررات آزادی مشروط
بند بیست و ششم – تخلف از قوانین در تعیین مجازات
بند بیست و هفتم – صدور قرار امتناع از رسیدگی به جهت شکایت انتظامی
بند بیست و هشتم – پذیرفتن وکیل بدون الصاق تمبر مالیاتی
بند بیست و نهم – صدور رای بدون اخذ آخرین دفاع
بند سی ام – عدم رعایت مقررات اجرای احکام مدنی
بند سی و یکم – عدم رعایت مقررات قانونی در دعاوی خانوادگی
بند سی و دوم – عدم رعایت مقررات خاص آیین دادرسی مدنی
بخش سوم : آئین رسیدگی به تخلفات انتظامی قضات دادگستری و مراجع ذی صلاح
مقدمه

فصل اول – مراجع انتظامی رسیدگی کننده به تخلفات قضات دادگستری

مبحث اول – دادسرای انتظامی
گفتار اول – تشکیلات دادسرای انتظامی
گفتار دوم – صلاحیت دادسرای انتظامی
مبحث دوم – دادگاه عالی انتظامی
گفتار اول – مبانی قانونی دادگاه عالی انتظامی
گفتار دوم – تشکیلات دادگاه انتظامی
گفتار سوم – صلاحیت دادگاه انتظامی
بند اول – رسیدگی به تخلفات انتظامی قضات
بند دوم – رسیدگی به پیشنهاد تعلیق قضات از خدمات قضایی
بند سوم – ترفیع پایه قضایی
بند چهارم – حل اختلاف بین دادیار و دادستان انتظامی
بند پنجم – رسیدگی به اعتراض به قرار تعلیق تعقیب انتظامی
بند ششم – اظهارنامه پیرامون اشتباه یا تقصیر قاضی
بند هفتم – سایر امور به موجب قوانین خاص
گفتار چهارم – دادگاه عالی تجدید نظر
مبحث سوم – دادگاه رسیدگی به صلاحیت قضات

فصل دوم – طرح شکایت و مقدمات رسیدگی

مبحث اول – تکلیف به اخذ شکایت و نحوه طرح آن
مبحث دوم – جهات قانونی شروع به رسیدگی
گفتار اول – شکایت ذی نفع یا نماینده قانونی وی
گفتار دوم – اعلام رییس قوه قضاییه
گفتار سوم – اعلام رییس دیوان عالی کشور و دادستان کل کشور
گفتار چهارم – اعلام شعب دیوان عالی کشور در رسیدگی به پرونده های قضایی
گفتار پنجم – ارجاع دادگاه عالی انتظامی
گفتار ششم – اطلاع دادستان

فصل سوم – توقیف و تعقیب انتظامی

مبحث اول – شمول اعتبار امر مختومه
مبحث دوم – حصول مرور زمان
مبحث سوم – فوت ، بازنشستگی ، بازخریدی ، استعفاء و منفک شدن از خدمت
مبحث چهارم – استرداد شکایت

فصل چهارم – مقدمات رسیدگی به تخلفات

مبحث اول – انجام استعمالات لازم
مبحث دوم – اخذ توضیحات

فصل پنجم – تحقیقات مقدماتی دادسرا

مبحث اول – تعلیق تعقیب
گفتار اول – صدور تعلیق تعقیب
گفتار دوم – اعتراض به تعلیق تعقیب
گفتار سوم – مدت تعلیق تعقیب
مبحث دوم – صدور تعلیق تعقیب
مبحث سوم – حصول اختلاف بین دادیار و دادستان
مبحث چهارم – رسیدگی به جبران خسارت
مبحث پنجم – تعدد و تکرار تخلف
مبحث ششم – تخفیف مجازات

فصل ششم - رسیدگی به تخلفات در دادگاه عالی انتظامی

مبحث اول – ارجاع پرونده پس از حصول
مبحث دوم – ثبت پرونده
مبحث سوم – ارسال یک نقطه از کیفر خواست به متخلف
مبحث چهارم – تشکیل جلسه رسیدگی
مبحث پنجم – صدور رای و ابلاغ آن

فصل هفتم – تجدید نظرخواهی از آراء انتظامی

مبحث اول – آراء قابل تجدید نظرخواهی
مبحث دوم – مهلت تجدید نظرخواهی
مبحث سوم – مرجع تجدید نظرخواهی
مبحث چهارم – اعاده دارسی

فصل هشتم – اجرای احکام انتظامی

ضمایم
فهرست منابع