حقوق مدنی جلد سوم آثار قراردادها و تعهدات (شهیدی)

.

فهرست

مقدمه

فصل چهارم – آثار قرارداد (تعهد و مسئولیت)

حدود عنوان فصل
طرح مباحث
مبحث نخست : آثار قرارداد بین طرفهای عقد و قائم مقام ایشان
طرح مبحث
بخش نخست : طرف قرارداد و قائم مقام طرف قرارداد
طرح مطالب
گفتار نخست : طرف قرارداد
تعریف
گفتار دوم : قائم مقام طرف قرارداد
منتقل الیه حقوق و تعهدات طرف عقد ، جانشین طرف عقد در حقوق و تعهدات
الف – وارث
ب – منتقل الیه
ج – طلبکار
بخش دوم – تعهد اجرای مورد قرارداد
ضرورت اجرای مورد قرارداد
طرح مطلب
گفتار نخست : شرایط الزام متعهد به انجام تعهد
لزوم اجتماع شرایط
الف – بقای قرارداد
ب – امکان اجرای تعهد
عدم امکان موقت اجرای تعهد قراردادی
ج – فرا رسیدن زمان اجرای تعهد
د- باقی بودن زمان اجرای تعهد وابسته به زمان
هـ - پیش بینی دگرگونی شرایط ، بوسیله متعهد
و- دگرگونی شرایط اجرای قرارداد
تعدیل قرارداد
ز – وجود حق الزام متعهد به انجام تعهد قراردادی
گفتار دوم : مانع الزام به انجام تعهد
گفتار سوم : راههای الزام متعهد به انجام تعهد
طرح گفتار
الف – الزام مالی
ب – الزام بدنی
راههای الزام متعهد به انجام تعهد در فقه
راههای الزام متعهد به انجام تعهد در حقوق اروپایی
بخش سوم – مسئولیت ناشی از تخلف در انجام تعهد
(مسئولیت قراردادی)
تعریف منشا و تمیز مسئولیت
مسئولیت مدنی در معنی اعم در برابر مسئولیت کیفری (مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی)
گفتار نخست : موارد اشتراک و جدایی مسئولیت قراردادی و غیرقراردادی و تقسیم مسئولیت قراردادی از حیث موضوع
طرح گفتار
بند1- یکسانی ذاتی و تحلیلی
بند2- جدایی دو مسئولیت از حیث خصائص
انطباق منشأ دو گونه مسئولیت قراردادی و کیفری بر عمل واحد
بند3- تقسیم مسئولیت قراردادی از حیث موضوع
تعهد به وسیله و تعهد به نتیجه
گفتار دوم : مبانی مسئولیت قراردادی
طرح گفتار
بند1- گذاشتن زمان اجرای قرارداد
مبنای نخست مسئولیت قراردادی
بند2- تخلف از انجام تعهد قراردادی
عدم انجام به موقع تعهد
گفتار سوم : شرایط مسئولیت قراردادی
طرح گفتار
بند1- گذشتن زمان اجرای قرارداد
بحث1- مهلت مقرر یا عرفی
بحث 2- وابسته بودن حق مطالبه خسارت به گذشتن مهلت اجرای قرارداد
بند2- تقصیر متعهد در تخلف از انجام تعهد
ارادی بودن تخلف
فورس ماژور (قوه قاهره)
حدود تعهد متعهد در رفع مانع انجام تعهد
فرض تقصیر متعهد
حدود تقصیر لازم برای مسئولیت تخلف از انجام تعهد
بند3- ورود خسارت
شرط مسئولیت متعهد
الف – تعریف
زیان وارد
ب – انواع خسارت
تقسیمهای سه گانه
1- تقسیم خسارت از جهت منشاء
2- تقسیم خسارت از جهت موضوع
3- تقسیم خسارت از حیث زمان پیدایش (خسارت حال و آینده)
ج – شرایط خسارت قابل مطالبه
لزوم اجتماع شرایط
1- وجود رابطه سببیت
تأثیر عمل متعهد له در ورود خسارت
2- قطعی بودن و پیش بینی خسارت
3- بی واسطه بودن خسارت (مستقیم بودن)
د- خسارت تأخیر تأدیه
مسئولیت ناشی از تاخیر مدیون در ادای دین پولی
بند 4- پیش بینی فورس ماژور به وسیله متعهد
تعهد به جبران خسارت
بند 5- درخواست اجرای تعهد به وسیله متعهد له دارای اختیار تعیین زمان انجام تعهد
درخواست متعهدله
گفتار چهارم : توافق طرفهای قرارداد در مورد خسارت تخلف از انجام تعهد
اعتبار توافق مربوط به مسئولیت
بحث های تفصیلی
تقسیم آثار قرارداد به دو گروه و قرارداد پورت فور
بحث طراحی مطالب
طرف قرارداد
حدود تعهدات وارث
مطالعه تطبیقی
قائم مقامی منتقل الیه (قائم مقامی خاص)
بیان کلی (قائم مقامی منتقل الیه در حقوق فرانسه)
موارد انتقال و عدم انتقال حق و تعهد
نتیجه بررسی تطبیقی قابلیت یا عدم قابلیت انتقال حق و تعهد به قائم مقام خاص در حقوق فرانسه
چهره دیگر بحث
اثر معاملات نسبت به طلبکار طرف عقد (در حقوق ایران و فرانسه)
بحث تطبیقی
حسن نیت در اجرای قرارداد
محدوده شرط امکان اجرای تعهد
تقسیمهای عدم امکان اجرای تعهد
عدم امکان قانونی اجرای تعهد
عدم امکان عینی اجرای تعهد
بحث تطبیقی
ناممکن شدن اجرای تعهد پس از تشکیل قرارداد
علم به امکان اجرای تعهد
طرف زیاندیده از غیر ممکن شدن اجرای قرارداد (متعهد یا متعهدله)
نخست – قراردادی که موضوع آن عمل یا منفعت عین است
دوم – قراردادی که موضوع آن عین معین است
وضعیت قرارداد غیرممکن موقت
حقوق تطبیقی
تأثیر زمان در مطالبه اجرای تعهد در حقوق تطبیقی
تئوری عدم پیش بینی
روابط طرفین قرارداد در صورت حادث شدن شرایط سخت غیرقابل پیش بینی
تحلیل تعدیل قرارداد
تشخیص روابط طرفین قرارداد در صورت دگرگونی شرایط اجرای آن بر اساس عنوان (غبن حادث)
موضوع نخست – تعبیر دگرگونی شرایط اجرای قرارداد به غبن حادث
موضوع دوم – کاهش ارزش اسکناس
شرط طلا
موقعیت اسکناس در روابط مالی در کشور فرانسه
یک – موقعیت قانونی حق حبس
دو – مبنای تحلیلی حق حبس
خلاف قاعده بودن حق حبس
چهار – شرط حق حبس (حال بودن مبیع و ثمن)
پنج – سقوط حق حبس
شش – آثار حق حبس
هفت – حق حبس در نکاح
خودداری از اجرای قرارداد
حقوق تطبیقی
تعلیق انحلال قرارداد یا حق معلق تقاضای اعلام فسخ قرارداد از مرجع قضایی
حقوق انگلیسی در برخورد با تخلف از انجام تعهد
الزام متعهد به انجام یا ترک عمل مورد تعهد
الزام بدنی
جرم بودن خودداری از اجرای برخی از تعهدهای قراردادی
اجرای مستقیم و غیر مستقیم تعهد در حقوق فرانسه
اجرای مستقیم و غیر مستقیم تعهد در حقوق انگلیس
اجرای تعهد در حقوق آلمان
منشاء مسئولیت
اجتماع مسئولیت مدنی و کیفری و وجدانی
تحلیل مبنا و تشخیص و تفکیک موارد مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی
تفاوتهای فرعی دیگر مسئولیت قراردادی و غیر قراردادی
تطبیق
اختلاف نظر در انتخاب مسئولیت قراردادی و کیفری برای زیاندیده
تفکیک و تحلیل تعهد به وسیله و تعهد به نتیجه
مسئولیت ناشی از شبه عقد
عدم انجام تعهد در اثر تخلف شخص ثالث نسبت به تعهدات قرارداد منعقد با متعهد
موارد تأثیر عمل ثالث در جلوگیری از انجام تعهد متعهد قراردادی
تردید در چگونگی ارتباط زمان با عمل مورد تعهد (بحث اصولی)
تعیین زمان انجام تعهد به وسیله طرف قرارداد
تئوری خطا و تئوری خطر
درهم شدن موضوع اثبات تقصیر یا عدم تقصیر متعهد ، با موضوع اثبات انجام یا عدم انجام تعهد
تفسیر ماده 1147 ق.م0ف. خطا ، یعنی عدم انجام تعهد
رابطه مانع خارجی (فورس ماژور) و تقصیر
نوعی یا شخصی بودن پیش بینی حدود تعهد و خسارات تخلف از انجام تعهد به هنگام تشکیل قرارداد
تفسیر ماده 229 ق.م در مورد حادثه خارج از توانایی
فرض تقصیر متعهد در ماده 227 ق.م با لحاظ ماده 515 ق.آ.د.م. مصوب 28/1/1379
فرض تقصیر متعهد و امین بودن طرف عقود امانی
مسئولیت مطلق
جمع مقررات و تحلیل مبنا
فرض تقصیر در تخلف قراردادی ، در حقوق بیگانه
انواع تقصیر در مسئولیت قراردادی
تفاوت انواع تقصیر در آثار ناشی از تخلف در انجام تعهد
مقایسه دو ماده 221 ق.م.و و 515 ق.آ.د.م
خسارت عدم النفع در قانون آئین دادرسی مدنی
نظر تحلیلی
خسارت معنوی تخلف از تعهد قراردادی
ایراد اساسی جبران خسارت معنوی
خسارت معنوی در حقوق بیگانه
موقعیت خسارت آینده
نظریه استنتاج فرض وجود رابطه سببیت از فرض تقصیر
شرط قطعی بودن خسارت در حقوق بیگانه
شرط بی واسطه بودن خسارت ناشی از تخلف از انجام تعهد در حقوق کشورهای دیگر
مسئولیت فروشنده حیوان در مثال معروف پوتیه
خسارت از خسارت و خسارت بی واسطه
مدت بقای عنوان خسارت
تحلیل منع مطالبه خسارت غیر مستقیم از متخلف متعهد
منشأ عدم محکومیت فاعل عمل غیر مجاز به جبران خسارت تأخیر در ادای ضرر و زیان ناشی از آن عمل
خسارت هزینه دادرسی و حق الوکاله
تحول حقوقی خسارت تأخیر تأدیه
ایفای دین پولی و ضعف قانونگذاری
خسارت تأخیر تأدیه و ربا
تبصره 2 ماده 515 ق.آ.د.م
خسارت تأخیر تأدیه در حقوق بیگانه
پیش بینی فورس ماژور به وسیله متعهد به هنگام تشکیل قرارداد و حقوق خارج
درخواست متعهد له برای اجرای قرارداد در حقوق خارج
خودداری متعهد از اجرای تعهد با وجود درخواست متعهدله
منشاء اعتبار توافق مربوط به میزان خسارت تخلف
توافق بر پرداخت مبلغ معین در صورت تخلف ، بدون قید خسارت
توافق طرفهای قرارداد نسبت به خسارت تخلف در حقوق بیگانه
شرط عدم مسئولیت
مبحث دوم – آثار قرارداد نسبت به اشخاص ثالث
طرح مبحث ، اصل نسبیت آثار قرارداد
بخش نخست – تعهد به سود شخص ثالث و تفاوت بین اثر قرارداد نسبت به ثالث و قابلیت استناد آن در برابر ثالث
طرح مطالب بخش – تعین مورد عقد یا مورد شرط ضمن عقد به سود ثالث
گفتار نخست – سرایت اثر اصلی عقد به سود شخص ثالث
تشکیل عقد برای ثالث
گفتار دوم – شرط ضمن عقد به سود شخص ثالث
تابع عقد بودن سود شخص ثالث
گفتار سوم : احکام مشترک و روابط بین اطراف تعهد به سود ثالث
طرح گفتار
بند 1- احکام مشترک تعهد به سود ثالث به صورت مورد اصلی عقد و مورد شرط ضمن عقد
نحوه تأثیر اراده اشخاص ذیربط
الف – لزوم قبول عقد و شرط به وسیله ثالث
ب – مطالبه مورد عقد و مورد شرط به وسیله ثالث
ج – فسخ عقد به اراده انشاء کنندگان آن
بند 2- روابط اطرف تعهد به سود ثالث
روابط سه جانبه
بخش دوم : تعهد به زیان شخص ثالث
طرح مطالب
بحثهای تفصیلی
مورد و مبنای تسری آثار عقد به سود شخص ثالث
تأثیر اراده شخص ثالث در تحقق تعهد به سود ثالث
انحصاری بودن مورد ماده 768 ق.م
انواع شرط به سود ثالث
ماهیت قبول و رد شخص ثالث
روابط بین اطراف تعهد به سود شخص ثالث ، متعهد و متعهدله و ذینفع
الف – روابط بین متعهد و متعهدله (طرفین انشای قرارداد)
ب – روابط بین متعهد و ذینفع
ج – روابط بین متعهدله و ذینفع
وضعیت قرارداد تعهد به سود ثالث
تعهد به سود شخص ثالث در حقوق تطبیقی
تمایز تعهد به سود شخص ثالث از نهادهای دارای قانون خاص
ماهیت حقوقی تعهد به سود شخص ثالث
1- نظریه پیشنهاد
2- نظریه اداره مال غیر
3- نظریه اعلام یک طرفه اراده
4- نظریه جعل حق
تحلیل تعهد به سود ثالث با لحاظ مبانی حقوق ایران
موارد محدود تسری آثار قرارداد به زیان اشخاص ثالث در حقوق فرانسه و حقوق انگلیس
قابلیت استناد قرارداد و تعهد
شرایط اعتبار تعهد به سود ثالث
نخست – شرایط اساسی
1- قصد طرفین قرارداد و ثالث
2- رضای طرفین قرارداد و شخص ثالث
3- اهلیت طرفین و شخص ثالث
4- مورد تعهد به سود ثالث
مشروعیت جهت قرارداد تعهد به سود ثالث
نتیجه بحث
دوم – شرایط اختصاصی تعهد به سود ثالث
1- موجود بودن شخص ثالث
2- معلوم و معین بودن شخص ثالث
3- شخصیت ذینفع (حقیقی یا حقوقی)
مسائل امتحانی مربوط به مطالب این کتاب
1- نحوه جبران خسارت (مسئله و پاسخ)
2- روابط متعهد و متعهدله در حقوق بین المللی
3- روابط متعهد و متعهدله در اشخاص ثالث
4- قرارداد انجام کار و شرط ضمن آن
5- قرارداد انجام کار و شرط ضمن آن
6- تعهد به رساندن مصالح ساختمانی
7- فروش کالا و شرط نصب تأسیسات بر خریدار
8- تخلف از انجام تعهد و مسئولیت به جبران خسارت
9- قرارداد فروش و اهلیت خریدار بیگانه
10- قرارداد احداث سد و شرط و اثر قرارداد نسبت به اشخاص ثالث
11- قرارداد احداث ساختمان و شرط خسارت تاخیر
12- قرارداد ساختمان و اثر تعهد نسبت به اشخاص ثالث
13- قرارداد فراهم ساختن مواد دارویی و شرط ضمن آن
14- قرارداد نصب تأسیسات و شرط ضمن آن
15- فروش ملک و شرط استفاده معین
16- قرارداد ساختمانی فضولی و معلق و مشروط
17- قرارداد احداث سد و شرط ضمن آن
18- مکاتبات مربوط به فروش اتصالات و شیرآلات
19- قرارداد تهیه خوراک دام و تخلف از انجام تعهد
20- فروش بذر گندم و شرط و فقدان خاصیت رویش
فهرست و کتابهای مورد مطالعه
علائم و نشانه های اختصاری
علائم و نشانه های اختصاری به فارسی
فهرست الفبایی بر حسب شماره موضوع
فهرست قوانین و مقررات مورد استناد